PAPA test ili Papanikolau test je test (skrining metoda) koja se koristi za otkrivanje abnormalnih ćelija prisutnih na grliću materice, koje mogu predstavljati kancerozne ili potencijalno prekancerozne promene.
Papa test se radi tokom ginekološkog pregleda uzimanjem uzorka (brisa) ćelija sa površine grlića materice malom četkicom.
Iako se prvenstveno koristi kao skrining metoda raka grlića materice, Papa testom se mogu otkriti i prisutne infekcije, upale i druge vrste kanceroznih stanja.
Rezultati Papa testa služe za izdvajanje pacijentkinja kod kojih postoji sumnja na prekancerozna ili kancerozna stanja na grliću materice, i kao takav ne uspostavljaja konačnu dijagnozu.
Ukoliko se utvrde abnormalni rezultati Papa testa, pacijentkinja će biti upućena na detaljnije dijagnostičke metode od strane lekara, koji će sa većom sigurnošću opovrgnuti ili potvrditi dijagnozu na koju se sumnja.Savet i preporuka dobre prakse je da se Papa test kombinuje sa kolposkopijom. Kombinacijom ove dve metode postiže se tačnost dijagnostike od preko 98%.U nastavku teksta možete pronaći sve detalje o Papa testu:
- Kada se radi Papa test?
- Kako se radi Papa test?
- Šta znače Papa test grupe – po Papanikolau i Bethesda sistemu?
- Cena Papa testa i popusti u okviru kompletnih ginekoloških pregleda
- Kome se preporučuje Papa test?
- Zašto je važan redovan Papa test?
- Kada je potrebno ponoviti Papa test?
- Kako se pripremiti za Papa test?
- Papa test u trudnoći
- Koliko se čekaju rezultati Papa testa?
- Koja je dodatna dijagnostika nakon Papa testa?
Kada se radi Papa test?
Preporuka lekara je da se Papa test uradi jednom svakih šest meseci, a minimalno jednom godišnje.
Prvi test treba uraditi nakon stupanja u prve seksualne odnose, a zatim i ponavljati jednom godišnje.
Posle 65. godine života, test se može raditi na svakih 5 godina pod uslovom da su rezultati prethodnih testova bili uredni.
Ukoliko rezultati Papa testa pokažu neke abnormalnosti, Vaš lekar Vam može preporučiti češće testiranje, ili dodatnu dijagnostiku.
U poliklinici Labomedica možete uraditi Papa test (kombinovan sa kolposkopijom) ili u okviru nekog od kompletnih ginekoloških paketa sa dodatnim popustom.
Sve preglede možete izvršiti bez čekanja, u terminu kada Vama odgovara zakazivanjem putem telefona na: +381 11 30 88 304 ili +381 66 11 12 16.
Rezultate testova dobijate istog dana.
Kako se radi Papa test?
Papa test je jednostavna i bezbolna metoda. Traje kratko i najčešće se izvodi u sklopu kompletnog ginekološkog pregleda.
Test izvodi ginekolog pomoću štapića i četkice kojom uzima bris sa prednje i zadnje strane, kao i iz kanala grlića materice.
Od dobijenog uzorka u laboratoriji se pravi citološki razmaz koji se analiza pod mikroskopom.
Nakon analize uzorka uzetog Papa testom, pacijentkinja dobija rezultat testa koji tumači lekar.
Svi pacijenti poliklinike Labomedica imaju besplatno tumačenje rezultata Papa testa i konsultacije sa ginekologom..
Papa test grupe – Papanikolau i Bethesda sistem
Rezultat Papa testa može biti:
- Negativan (normalan – uredan nalaz) – ukazuje da u uzorku nisu pronađene abnormalne ćelije.
- Pozitivan – ukazuje da su u uzorku pronađene abnormalne ćelije, na osnovu kojih lekar može zatražiti dodatnu dijagnostiku ili lečenje.
- Nezadovoljavajući uzorak (neadekvatan uzorak) – Nezadovoljavajući rezultati na Papa testu ukazuju na to da uzorak ćelija grlića materice dobijen za test ili nije imao dovoljno ćelija na stakalcu za ispitivanje ili kvalitet pločice nije bio zadovoljavajući. Nezadovoljavajući rezultati mogu biti praćeni ponovljenim Papa testom.
Adekvatni rezultati Papa testa se mogu iskazati korišćenjem različitih terminologija od kojih su najčešće u primeni klasifikacija po Papanikolau sistemu – Papa test grupe i Betezda (Bethesda) klasifikacija.
Rezultate citološkog pregleda najčešće ćete videti uporedno iskazane korišćenjem ove dve klasifikacije.
U tabeli ispod možete pronaći uporednu klasifikaciju Papa grupa sa Bethesda klasifikacijom, i detaljnija objašnjenja za svaku od njih:
| Neadekvatan uzorak (Nezadovoljavajući nalaz) | Neadekvatan uzorak (Nezadovoljavajući nalaz) |
| Papa test prva grupa Normalan nalaz | NILM Negativan za intreaepitelnu leziju ili malignitet (nisu uočene abnormalnosti) |
| Papa test druga grupa Prisutna inflamacija, benigne reaktivne i reparativne promene | NILM Negativan za intreaepitelnu leziju ili malignitet (nisu uočene abnormalnosti) |
Papa test 3a grupa
|
|
Papa test 3b grupa
|
|
Papa test 4 grupa
|
|
Papa test 5 grupa
|
|
Ginekološki paket Standard
Ginekološki pregled, ginekološki ultrazvuk, PAPA, kolposkopija
Ginekološki paket Extra
Ginekološki pregled, ginekološki ultrazvuk, PAPA, kolposkopija, 3 brisa (Hlamidija, Mikoplazma, Ureaplazma)
Ginekološki paket Premium
Ginekološki pregled, ginekološki ultrazvuk, PAPA, kolposkopija, 3 brisa (Hlamidija, Mikoplazma, Ureaplazma), ultrazvuk dojki
Mega Paket Pregleda Za Dame
Ginekološki pregled, ginekološki ultrazvuk, kolposkopija, ultrazvuk dojki, PAPA test, grupa vaginalnog sekreta, ultrazvuk abdomena i štitaste žlezde, KKS, SE, Urin sa urinokulturom
Sistematski ginekološki pregled Standard
Ginekološki pregled, ginekološki ultrazvuk, PAPA, kolposkopija, cervikalni i vaginalni bris sa Kandidom i antibiogramom
Sistematski ginekološki pregled Extra
Ginekološki pregled, ginekološki ultrazvuk, PAPA, kolposkopija, cervikalni i vaginalni bris sa Kandidom i sa antibiogramom, hormoni štitne žlezde (fT3, fT4, TSH) i kompletna krvna slika sa leukocitarnom formulom
Sistematski ginekološki pregled Premium
Ginekološki pregled, ginekološki ultrazvuk, PAPA, kolposkopija, ultrazvuk dojki, cervikalni i vaginalni bris sa Kandidom i antibiogramom
Prošireni ginekološki Extra
Ginekološki pregled, ginekološki UZ, PAPA, kolposkopija, Uz dojki
Premium Plus Ginekološki Paket
Pregled, ginekološki UZ, PAPA, kolposkopija + palpatorni pregled grudi + UZ DOJKI + BRISEVI Hlamidija, Mikoplazma, Ureaplazma + ULTRAZVUK štitaste žlezde + ultrazvuk abdomena
Extra Prošireni Ginekološki Paket
Pregled, ginekološki UZ, PAPA, kolposkopija + palpatorni pregled grudiI + UZ DOJKI + BRISEVI Hlamidija, Mikoplazma, Ureaplazma) + ULTRAZVUK štitatste žlezde + ULTRAZVUK abdomena + analiza hormona štitaste žlezde FT3,FT4,TSH
Papa test grupe – Interpretacija po Papanikolau sistemu
Grupa 1
Grupa 1 predstavlja normalan nalaz, koji je negativan na intraepitelijalnu leziju ili malignitet. Tokom testa nisu uočene abnormalnosti, prisutna inflamacija, benigne reaktivne, niti reparativne promene. Grupa 1 po Papanikolau odgovara NILM rezultatu Bethesda klasifikacije.
Grupa 2
Grupa 2 ukazuje da je test negativan na postojanje intraepitelijalnih lezija ili maligniniteta, ali ukazuje na postojanje inflamacije, benignih reaktivnih ili reparativnih promena. Grupa 2 po Papanikolau odgovara NILM rezultatu Bethesda klasifikacije.
Grupa 3a
Grupa 3a ukazuje na postojanje atipičnih ćelija neodređenog značaja. Atipične ćelije mogu biti opisane kao skvamozne (odgovara ASC-US Bethesda klasifikaciji – ide u prilog reaktivnim promenama), ili glandularne (odgovara ASC-H, AGC Bethesda sistemu – idu u prilog displaziji).
Grupa 3b
Grupa 3b ukazuje na postojanje diskarioze lakog stepena (odgovara L-SIL (CIN 1) po Bethesda sistemu), odnosno postojanje diskarioze srednjeg stepena (odgovara H-SIL (CIN 2) po Bethesda sistemu).
Grupa 4
Grupa 4 ukazuje na diskariozu teškog stepena i odgovara H-SIL (CIN 3) i AIS po Bethesda klasifikaciji.
Grupa 5
Papa test grupe – Interpretacija po Bethesda sistemu
Tipovi ćelija koji se obično opisuju u rezultatima Papa testa uključuju skvamozne i žlezdane ćelije.
Skvamozne ćelije su vrsta ćelija koje oblažu spoljašnji deo grlića materice. Abnormalne promene u skvamoznim ćelijama podeljene su u nekoliko kategorija:
- Atypical squamous cells (ASC) – Atipične skvamozne ćelije – Atipične skvamozne ćelije su najčešći abnormalni nalaz na Papa testu. Atipične skvamozne ćelije se mogu pojaviti kao atipične skvamozne ćelije neutvrđenog značaja (ASC-US) ili atipične skvamozne ćelije koje ne mogu isključiti skvamoznu intraepitelnu leziju visokog stepena (ASC-H). Oba rezultata pokazuju da ćelije grlića materice izgledaju abnormalno pod mikroskopom, ali značenje ćelijskih promena je nejasno. Rezultat ASC-H ukazuje da ćelije mogu biti pod većim rizikom da postanu kancerogene nego rezultat ASC-US.
- Low-grade squamous intraepithelial lesions (LSIL) – Intraepitelne skvamozne lezije niskog stepena – Ponekad se naziva blaga displazija, rezultat LSIL-a ukazuje da je Papa test otkrio blage promene ćelija. Rezultat LSIL-a možda neće zahtevati lečenje, jer ove promene često rešava imuni sistem, posebno kod mlađih ljudi.
- High-grade squamous intraepithelial lesions (HSIL) – Intraepitelne skvamozne lezije visokog stepena: Ponekad se naziva umerena ili teška displazija, HSIL nalaz ukazuje da su otkrivene veoma abnormalne promene ćelija. Ove promene su verovatnije nego LSIL da napreduju u rak ako se ne leče.
- Carcinoma in situ (CIS) – Karcinom in situ: Rezultat CIS-a ukazuje da su tokom Papa testa nađene teže promene na ćelijama. Ove promene izgledaju slične raku grlića materice, ali se još nisu proširile izvan površine grlića materice. CIS će verovatno napredovati u rak ukoliko se ne leči.
- Squamous cell carcinoma – Karcinom skvamoznih ćelija: Karcinom skvamoznih ćelija je vrsta raka grlića materice. Pronalaženje karcinoma skvamoznih ćelija na Papa testu je veoma retko kod pacijentkinja koje redovno prolaze kroz skrining raka grlića materice. Ovaj rezultat ukazuje da su se abnormalne skvamozne ćelije proširile dublje u grlić materice ili u druge delove tela.
Žlezdane ćelije se nalaze u tkivu koje oblaže unutrašnji deo grlića materice. Abnormalne promene ćelija u žlezdanim ćelijama su podeljene u sledeće kategorije:
- Atypical glandular cells (AGC) – Atipične glandularne ćelije: Rezultat AGC-a ukazuje da su abnormalne ćelije žlezda viđene pod mikroskopom, ali značenje ovih promena ćelija je nejasno.
- Endocervical adenocarcinoma in situ (AIS) – Endocervikalni adenokarcinom in situ: Ovaj rezultat znači da su nađene teže promene ćelija, koje se još nisu proširile izvan tkiva žlezde grlića materice.
- Adenocarcinoma – Adenokarcinom: Adenokarcinom je vrsta raka grlića materice koja počinje u žlezdanim ćelijama. Iako se veoma retko nalazi na Papa testovima kod pacijentkinja koje praktikuju redovne ginekološke preglede, rezultat adenokarcinoma ukazuje na to da su se abnormalne ćelije žlezde proširile dublje u grlić materice ili u druge delove tela.
Pored otkrivanja prisustva izmenjenih ćelija u skvamoznom i žlezdanom tkivu, Papa test može otkriti i nekoliko drugih vrsta abnormalnosti:
- Endometrijalne ćelije – Papa test može otkriti ćelije endometrijuma, koje su ćelije iz sluzokože materice. Iako ove ćelije mogu biti prisutne kod zdravih osoba tokom menstruacije, ne bi trebalo da budu prisutne u uzorku grlića materice nakon menopauze. Pošto ovaj nalaz može biti normalan kod mladih pacijenata, ćelije endometrijuma se prijavljuju samo u rezultatima testa za pacijentkinje starije od 45 godina.
- Infekciju ili inflamaciju – Test može ukazati na postojanje infekcija i zapaljenja grlića materice.
- Druge tipove karcinoma – Iako otkrivanje drugih tipova karcinoma nije primarni cilj ovog testa, on ponekad može otkriti ćelije raka koje nisu povezane sa rakom grlića materice. Test može otkriti ćelije raka iz jajovoda, jajnika, endometrijuma, peritoneuma, vulve ili vagine.
Papa test cena
Cena Papa testa u poliklinici Labomedica iznosi:
Papa test cena:
Cena Papa testa sa kolposkopijom iznosi:
Papa test cena:
Test možete uraditi i u okviru kompletnih ginekoloških pregleda sa dodatnim popustom:
Kome se preporučuje Papa test?
Redovan Papa test lekari preporučuju svim osobama ženskog pola u periodu od 21. do 65. godine starosti, ili ne kasnije od 3 godine nakon prvog seksualnog odnosa.
Učestalost testiranja zavisi od niza faktora, uključujući starost, zdravstveni status i istoriju skrininga raka grlića materice pacijentkinje. Papa test je jedna od rutinskih procedura tokom trudnoće.
Papa test je najbolje uraditi na svakih 6 meseci, a minimalno jednom godišnje. Posle 65. godine starosti test može raditi i na svakih 5 godina, ukoliko ne postoji istorija raka grlića materice, a prethodni rezultati su bili negativni.
Zašto je važan redovan Papa test?
Papa test je jedna od najpouzdanijih metoda za rano detektovanje promena na grliću materice. Rak grlića materice je, nakon karcinoma dojke, najčešći tumor ženske populacije, u Srbiji i svetu.
Redovno Papa testiranje je važno u cilju što ranije dijagnoze i pravovremenog lečenja, čime se značajno smanjuju komplikacije i smrtnost u ženskoj populaciji izazvane ovim karcinomom.
Za sve informacije oko redovnog Papa testiranja i zakazivanje, stručno osoblje poliklinike Labomedica Vam stoji na raspolaganju putem telefona na: +381 11 30 88 304 i +381 66 11 12 16.
Kada je potrebno ponoviti test?
Potreba za ponavljanjem testa zavisi od rezultata urađenog testa i razloga testiranja:
- U slučaju manjih abnormalnosti, kao što je ASC-US, može da preporuči dodatni HPV test ili još jedan Papa test kojim će se pratiti da li se abnormalnosti povlače bez lečenja.
- Pacijentkinje čiji rezultat testa pokaže teže abnormalnosti (pozitivan) mogu biti upućene na dalju dijagnostiku i ponavljanje testa kroz određeni vremenski period – npr. u slučaju LSIL-a, ASC-H ili HSIL-a (kolonoskopija i biopsija).
- Ukoliko je dostavljeni uzorak testa bio nezadovoljavajući – lekar može zahtevati ponavljanje testa, kako bi bio siguran u rezultat testa.
Priprema za Papa test
Papa test ne zahteva posebnu pripremu, ali kako bi rezultati testa bili što precizniji potrebno je ispoštujete sledeće smernice:
- Papa test nakon menstruacije – najbolji period za izvođenje Papa testa je nakon završene menstruacije. Izvođenje Papa testa početkom ili u toku same menstruacije može dovesti do toga da rezultati testa budu manje tačni.
- Izbegavajte upotrebu tampona neposredno pre testa.
- Izbegavajte seksualne odnose najmanje 24 časa pre Papa testa – postoji mogućnost da rezultati testa budu manje tačni ukoliko ste imali seksualne odnose neposredno pre testa.
- Izbegavajte upotrebu antispermicidnih proizvoda pre testa – ispiranje vagine ili primena antispermicidnih proizvoda mogu uticati na tačnost rezultata testa.
- Papa test u trudnoći – tokom trudnoće Papa test se može bezbedno uraditi do 24. nedelje trudnoće. Nakon tog perioda Papa test može biti nešto bolniji.
- Papa test nakon porođaja – savetuje se da nakon porođaja Papa test uradite nakon 12 nedelja, zbog tačnosti rezultata urađenog testa.
Za sva dodatna pitanja oko pravilne pripreme za Papa test i zakazivanje pregleda, stručno osoblje poliklinike Labomedica Vam stoji na raspolaganju putem telefona: +381 11 30 88 304 i +381 66 11 12 16.
PAPA test u trudnoći
Trudnoća danas predstavlja period kada se u okviru kompletnih ginekoloških pregleda, standardno radi i Papa test sa koloposkopijom.
Papa test u trudnoći je moguće uraditi sve dok se grlić materice dobro vidi.
Kada trudnica treba da uradi Papa test?
- Na prvom ginekološkom pregledu ukoliko do tada nije prethodno radila Papa test.
- U slučaju klinički sumnjivog grlića materica koji se vidi u pregledu spekulumom.
- Kod neobjašnjenih krvarenja koja se pojavljuju u bilo kom periodu trudnoće.
- U slučaju da su rezultati prethodnog Papa citološkog brisa bili abnormalni (ASC-US, CIN I, CIN II)
- U slučaju prisustva ili sumnje na HPV u brisu.
Papa test – Koliko se čekaju rezultati?
Rezultate urađenog Papa testa najčešće dobijate nakon 24 do 48 časova, u zavisnosti od laboratorije i načina obrade uzorka.
Pojedinačni Papa test, ili u okviru kompletnog ginekološkog pregleda uz dodatni popust možete uraditi zakazivanjem u terminu kada Vama odgovara na telefone: +381 11 30 88 304 i +381 66 11 12 16.
Dodatna dijagnostika nakon Papa testa
U zavisnosti od ličnih potreba pacijenta, anamneze, izvršenog ginekološkog pregleda i rezultata Papa testa, Vaš lekar Vam može savetovati i neku od dodatnih dijagnostičkih metoda:
Kolposkopija i Papa test
Kolposkopija je skrining metoda pregleda grlića materice upotrebom kolposkopa.
Pomoću kolposkopskog pregleda, lekar ima mogućnost da uoči promene koje nisu vidljive golim okom, a mogu ukazati na promene skvamoznih ili glandularnih ćelija grlića materice.
Značaj kolposkopije je u ranom otkrivanju promena na ćelijama grlića materice koje mogu izazvati prekancerozna ili kancerozna stanja, preciznija procena postojećih promena, prepoznavanje promena asociranih sa HPV virusom kao uzročnikom i prepoznavanje postojećeg karcinoma grlića materice.
Kolposkopiju radi lekar tokom ginekološkog pregleda, i ova metoda se najčešće kombinuje zajedno sa Papa testom – jer kombinacijom ove dve metode tačnost dijagnostičke procedure je više od 98%.
Tokom kolposkopije i nakon uočavanja mesta sa promenama, lekar može ukazati na mesto sa kog je potrebno uzeti biopsiju radi dalje dijagnostike.
Biopsija
Biopsija podrazumeva proceduru uzimanja isečka tkiva sa grlića materice u cilju daljeg patohistološkog pregleda. Biopsija se radi isključivo ukoliko postoji opravdana indikacija u vezi sa promenom ćelija na grliću materice nakon izvršenog Papa testa i kolposkopije.
Na osnovu uzorka uzetog biopsijom, tokom patohistološkog pregleda, patolog će utvrditi da li postoje promene u tkivu na koje se sumnja i kojeg su stepena.
Na osnovu nalaza patologa lekar može savetovati praćenje promene i dalji tretman, ukoliko za to ima potrebe.
HPV test i tipizacija HPV virusa
Ukoliko lekar tokom ginekološkog pregleda posumnja na promene izazvane HPV virusom, može Vam savetovati da uradite HPV test i tipizaciju HPV virusa.
HPV test se izvodi na sličan način kao Papa test, uzimanjem brisa sa grlića materice. Cilj HPV testa je da se utvrdi da li postoji infekcija HPV virusom, a tipizacijom se utvrđuje koji tip HPV virusa je u pitanju.
Značaj što ranijeg detektovanja infekcije HPV virusom leži u tome što je preko 70% slučajeva karcinoma grlića materice izazvano HPV 16 i 18 tipovima virusa, a u preko 98% karcinoma grlića materice detektovana je i HPV infekcija.
Endocervikalna kiretaža
Kiretaža predstavlja proceduru uzimanja uzorka ćelija iz kanala grlića materice kiretom, u cilju detektovanja promena u skvamoznim i žlezdanim ćelijama grlića.
Endocervikalna kiretaža, se najčešće radi uporedo sa biopsijom ukoliko se za nju ukaže potreba nakon abnormalnih rezultata Papa testa i kolposkopije. Procedura traje nekoliko minuta.
Prevencija
Praksa redovnog Papa testa i ginekoloških pregleda omogućava ranu dijagnostiku i pravovremeno lečenje promena na grliću materice.
Kako je većina promena na grliću materice asimptomatska tokom dužeg vremenskog perioda, vrlo ih je važno na vreme otkriti i ukoliko postoji potreba ukloniti, pre nego što evoluiraju u ćelije karcinoma.
Budite odgovorni prema sebi – uradite preventivni pregled.
Izvori:
- Agencija za akreditaciju zdravstvenih ustanova Srbije – Vodiči dobre prakse – Vodič za dijagnostikovanje i lečenje raka grlića materice
- American College of Obstetricians and Gynecologists Abnormal Cervical Cancer Screening Test Results